Mindful samenwonen in Wake Up Leef

Zelf had ik er een idealistisch beeld van: we zouden elke ochtend samen mediteren en één keer per week een uitgebreide meditatiebijeenkomst organiseren. Mijn beoefening zou zich verdiepen en stabiliseren. Elke dag even zitten is mooi, maar samen ga je toch een stuk dieper. Bovendien zouden we die aandacht in het dagelijks leven vasthouden en elkaar daar telkens aan herinneren. We zouden liefdevolle vriendelijkheid ontwikkelen, geweldloos communiceren en altijd in het nu leven.

Aldus mijn voorstelling van het leven in een boeddhistische woongroep, toen ik in 2015 betrokken was bij het ontstaan van Wake Up Leef. Uiteindelijk is het er niet van gekomen, want op het beslissende moment zei ik ‘nee’. Ik wilde op reis en was er niet aan toe me voor langere tijd vast te leggen.

De mensen die wel ‘ja’ zeiden, betrokken in 2016 hun spiksplinternieuwe studio’s met badkamer en wc. De meeste bewoners ken ik nog en twee van hen zijn goede vrienden. Hoog tijd om hen het hemd van het lijf te vragen. Hoe boeddhistisch gaat het er in de praktijk aan toe?

De eerste bewoners vlnr: Pietr, Yigal, Marten, Melissa, Laura en Mara

Leefregels

Vanuit de binnenstad van Nijmegen is het een prachtige wandeling: eerst de brug over en dan langs de Waal. Direct achter de dijk staan de halvemaanvormige gebouwen van woongemeenschap Eikpunt, netjes gegroepeerd rondom een oude eik – vandaar de naam.

De woongroep is ontstaan vanuit de internationale boeddhistische jongerenbeweging Wake Up – die op haar beurt weer verbonden is met de traditie van Vietnamese zenleraar en vredesactivist Thich Nhat Hanh. In Nederland zijn in vrijwel alle grote steden Wake Up sangha’s waar jongeren samenkomen om te mediteren en te oefenen in ‘leven in aandacht’.

“Het idee ontstond binnen de Nijmeegse sangha,” vertelt Marten Gruppen (33), die van begin af aan betrokken was. “Op zoek naar een geschikte locatie kwam Eikpunt op ons pad. Ze wilden graag mensen van alle leeftijden in de gemeenschap, maar hadden een gebrek aan jongeren.”

Mara Jorritsma (31): “De leefregels van Thich Nhat Hanh vormen de ondertoon. We passen aspecten van deze traditie toe op ons dagelijks leven. We ‘nodigen de bel uit’ (een gangbare uitdrukking binnen Wake Up, red.) voor het eten en tijdens een vergadering. Dan mediteren we samen. Ook doen we regelmatig aan ‘dharma delen’, een oefening in aandachtig spreken en luisteren.”

Klankschaal

De gemeenschappelijke ruimtes zijn kleurrijk ingericht met exotische doeken en inspirerende boeken. Overal hangen spreuken als: ‘peace begins within’ en ‘let the way of the heart shine through’. Overdag gaan de bewoners hun eigen gang: iedereen werkt of studeert. Op sommige avonden wordt er muziek gemaakt, gedanst of gezongen in de woonkamer. Op andere avonden is ieder voor zich bezig met lezen, schrijven of studeren.

Om iedereen te kunnen spreken, ben ik zowel zondag als maandag uitgenodigd. Blijven logeren is geen probleem en op beide avonden kan ik aanschuiven bij de maaltijd. Die begint dus met een slag op een klankschaal. Laura Poels (28): “Een uitnodiging om naar binnen te keren, te voelen hoe het met je is en even stil te staan bij wat je aan het doen bent.”

Van Bob Dylan tot de Bijbel

Of ze zich boeddhistisch noemen? Mara: “We delen stiltemomenten, mediteren en proberen op alle vlakken aandachtig te leven. Voor mij is dat boeddhistisch.”

Ruben de Blois (24) ziet dat anders. Hij woont sinds november in de woongroep, maar heeft niet zoveel met die term. Wel mediteert hij drie keer per dag en is hij bezig met de vraag hoe je je leven moet leiden. Inspiratie haalt hij uit allerlei bronnen, van Bob Dylan tot de Bijbel.

“Het boeddhisme komt vooral tot uitdrukking in de manier van omgaan met elkaar,” zegt Sofia Maes (31). “Die ervaar ik als heel liefdevol.” Laura: “We zijn bij elkaar betrokken en delen wat er speelt in ons leven. We proberen open en eerlijk te zijn, ook al botst het soms.”

 

Natuurlijk zijn er irritaties over het huishouden. Laura: “Een nat aanrecht of een vies fornuis.” En hoeveel ruimte geef je elkaar? Ook dat was zoeken. Mara: “Dan zat ik bijvoorbeeld net heerlijk van de stilte te genieten op het balkon en dan kwam er iemand gitaar spelen.” In de keuken hangt een ‘frustratie en dankbaarheidsbord’ met memo’s over concrete situaties. Mara: “Bij elke vergadering maken we het bord leeg en beginnen we weer met een schone lei.”

Laura: “De traditie inspireert ons, maar we houden ons er niet strikt aan. Ik denk dat het streven naar bewustzijn hier het belangrijkste is.” Melissa Christoffer (22) is het daar mee eens: “Wake Up is waar we vandaan komen, maar als ik naar ons dagelijks leven kijk, zou ik ons eerder een ‘woongroep voor bewuste jongeren’ noemen.”

Stilteruimte

Bijna alle bewoners mediteren regelmatig voor zichzelf. Ook samen? Mara: “We hebben het een tijdje gedaan, maar toen gingen we de hal verven en stond de woonkamer vol met klusspullen. Daarna kwam het er niet meer van.” Gelukkig is de gemeenschappelijke stilteruimte van Eikpunt bijna af. ”Dat gaat vast helpen,” denkt Marten. “We hebben deze al eens een week kunnen gebruiken en toen mediteerden we elke dag.”

De grotere woongemeenschap Eikpunt is niet boeddhistisch, maar ‘stilte en bezinning’ is wel een van haar vier basisprincipes. De andere pijlers zijn meergeneratiewonen, gemeenschapsvorming en ecologie en duurzaamheid. Ook op dat vlak sluit Wake Up Leef aan bij Eikpunt. Melissa: “Spiritualiteit betekent voor mij ook: nadenken over hoe je met de aarde omgaat. Daar zijn we allemaal mee bezig. We eten bijvoorbeeld vegetarisch en zo veel mogelijk biologisch en doen ons best om afval te scheiden.”

Eikpunt is gebouwd met natuurlijke materialen. Marten: “Een luchtwarmtepomp recyclet de warme lucht en er liggen zonnecellen op het dak.” Ook bij het inrichten van de woongroep wordt naar duurzaamheid gekeken. Mara: “We hebben een hele discussie gevoerd over de meest ecologisch verantwoorde vloer voor de woonkamer.”

Minder mediteren

Heeft de woongroep hun beoefening verdiept? Melissa: “Bij mij wel. Ik mediteerde al, nu gebeurt dat regelmatiger.” “Ik ben juist minder gaan mediteren en ga ook niet meer naar de sangha”, zegt Laura. Ruben vindt het lastig te zeggen: “De beoefening verandert altijd, natuurlijk komt wat je hier meemaakt terug in je meditatie.” Marten ervaart wel verdieping: “Intensief contact met gelijkgestemden geeft voeding.”

Allemaal geven ze aan het naar hun zin te hebben. “Natuurlijk zijn er af en toe conflicten, zegt Mara, “maar er is ook veel luchtigheid en speelsheid.” Melissa vult aan: “De woongroep geeft me een stevige basis. Het voelt echt als thuiskomen.”

Ook op zoek naar een woongemeenschap? Op woongroep.net vind je vraag en aanbod, net als op omslag.nl. Voor de Belgen onder ons is er samenhuizen.net.