Mijn innerlijk trumpje

‘Juist spreken’ is een van de beoefeningen van het achtvoudig pad, het boeddhistische pad naar verlichting. In een notendop: niet liegen, geen lasterende taal gebruiken, je onthouden van het gebruik van harde woorden en van onzinnig gepraat. Hoe moeilijk kan het zijn?

Moeilijk. Nu tegenstellingen in de wereld groter lijken te worden en er voortdurend olie op het social media vuur gegooid wordt, is het lastig zacht en open te blijven. Als ik de rants lees van de ‘Trumps’ in deze wereld, krijg ik erg veel zin er met een gestrekt been in te gaan en het vuurtje nog wat extra aan te wakkeren. Bijvoorbeeld door een negatief bericht over iemand te delen. Of er zelf een te componeren. Kortom: reageren zonder hoofd en hart te gebruiken. En daarmee voed ik uiteraard mijn eigen trumpje. Niet erg boeddhistisch.

7-stappenplan

Betekent dit dat boeddhisten passief zijn en geen stelling nemen? Of is het mogelijk om je op een liefdevolle manier te verzetten? Gelukkig hebben we de leraren nog. Een online speurtocht leidde naar reacties van boeddhistische leraren uit verschillende stromingen op de verkiezing van Trump. Waardevolle lessen over hoe je je innerlijke Trump vriendschap laat sluiten met de boeddhist in je.

De New Yorkse Shambala leraar Ethan Nichtern bedacht zelfs een 7 stappenplan voor geëngageerd boeddhisme, omdat hij zich steeds meer realiseert dat boeddhistische beoefening niet kan zonder volledig engagement met de wereld zoals die is. Hij roept op om in deze tijd van alternative facts vooral de feiten te laten spreken. ‘Each of us needs to become a curator of specific events that matter in the world.’

Pema Chödron, ook Shambala, drukt ons op het hart liefdevol te zijn en ons niet te laten meeslepen door negatieve gedachten en uitspraken. ‘Reach out and help in anyway you can.’

Zenleraar Norman Fischer vindt het sowieso altijd verstandig niet te geloven wat je denkt. Het is prima om af en toe uit je dak te gaan, maar daarna gewoon weer aan het werk voor de goede zaak. Hij adviseert vooral de lange termijn voor ogen te houden. ‘We will survive Trump.’ ‘Meditate and destroy!’ zegt Theravada-leraar Noah Levine van Against the Stream. Beoefen liefdevolle vriendelijkheid en elimineer daarmee haat en negativiteit.

Roshi Joan Halifax, zenleraar, benadrukt dat boeddhisten niet de wijsheid in pacht hebben. Kijk vooral naar wat er gaande is, zowel in de wereld als in jezelf. ‘Be open and learn; let’s bear witness to what is happening in our country, in our world, and take wise, compassionate, and courageous responsibility.’

Betrokken zijn, open en liefdevol, behulpzaam, uitzoomen, verantwoordelijkheid nemen. Het is een behoorlijke opgave die moed vraagt. Ik heb mezelf aangeleerd eerst even adem te halen en mezelf af te vragen: is mijn bijdrage heilzaam? Draagt het bij aan oplossing? Zo ja: posten maar! Zo niet: niets doen. Behalve ermee op mijn kussentje gaan zitten natuurlijk.

Titelbeeld: Matt Johnson