Twee mannen

Mijn beste vriendin vroeg mij een paar jaar geleden op een filosofische vrijdagavond wat mijn grootste angst was. “Om vreemd te gaan,’’ antwoordde ik. Mijn vriendje zat ook bij het gesprek en trok een niet-begrijpend gezicht. “Waarom dan?’’ vroeg hij.

Heel logisch was het ook niet. In mijn vorige relaties had ik me gedragen als een trouwe hond en was ik juist te lang blijven hangen. Wrikkend en sjorrend om de kromme liefde recht te trekken.

Toch was de angst reëel. Ik probeer door het leven te gaan met een open hart en had al vaker gemerkt dat dan ook andere mannen naar binnen waaien. Ik hou ervan om mensen te leren kennen, hun essentie uit te pluizen, ik heb er als journalist zelfs mijn beroep van gemaakt. Maar ik merkte dat door die vragen eventuele muren snel afbreken en dat het daardoor voor de liefde gemakkelijk is om van het ene hart naar het andere hart te springen. Ik trapte alleen wel altijd snel genoeg op de rem.

Een paar maanden na dat gesprek was ik een keer toch te laat met remmen en knalde ik keihard tegen iemand anders op. Ik woonde net twee maanden samen. Het gebeurde toen ik een documentaire ging maken voor school over een veganistische commune in Portugal. Op dag 4 zat hij bij het meer. We raakten aan de praat en met de wijsheid van een oude man en de speelsheid van een kind veroverde hij mijn hart. Ik had geen tijd om mezelf te bewapenen.

We praatten over van alles. Over politiek, liefde, duurzaamheid, dromen, doelen en de verschillen tussen onze culturen. Hij was in heel veel dingen anders dan wat ik me bij de ideale man had voorgesteld. Hij was jonger, kleiner en deed een technische studie waar ik geen zak van begreep; toch was er nog nooit iemand geweest die ik zo dichtbij liet komen.

Liever Verliefd
In die tijd dacht ik vaak aan mijn favoriete film Liever Verliefd waar de hoofdpersonage Anna ook per ongeluk verliefd wordt op twee mannen. Anna heeft geen idee wat ze ermee moet. Ophouden met een van de mannen kan ze niet, daar zijn haar gevoelens te sterk voor. Doorgaan is ook geen optie, daarvoor is de mogelijke pijn van de mannen te groot. Gelukkig voor Anna komt het goed. Ze trouwen met zijn drieën op een eiland in de Stille Zuidzee.

Still uit: Liever verliefd. Beeld: NL Film

Ik herkende mijn gevoel in de film. Ook mijn hart schoot continue twee kanten op, maar mijn overtuigingen waren niet zo rekbaar als die van Anna uit Liever Verliefd, dus voelde ik me verscheurd. Ik heb dagenlang gehuild, was een vat vol zelfverwijt. Waarom liet ik dit gebeuren? Zocht ik aandacht bij iemand anders? Vroeg ik me wanhopig af. Op die momenten miste ik mijn vriendje thuis. Zijn warme armen waar ik in uit kon huilen. Zijn zalvende woorden om dit verwarrende gevoel te laten verdwijnen. Bij thuiskomst kreeg ik niet waar ik naar verlangde. Hij zei: “als je echt verliefd bent op iemand anders, is daar het gat van de deur.’’ 

Ik ging niet. Ik hield van hem. We waren net gaan samenwonen. Vertrekken was geen optie. Maar erover praten ook niet meer. Het zorgde ervoor dat ik me geketend voelde. Ik deed voorheen alles met spontaniteit, maar berekenendheid sloop toen mijn leven in. Ik lette op wat ik zei en wat ik deed. De stroom van liefde waar ik normaal gesproken in zwom en die mij creatief en vrolijk maakte, stokte.

Daarnaast voelde ik me zo kwetsbaar. Ik wilde de mannen allebei niet verliezen. Adviezen kon ik daarom niet gebruiken want het advies te kiezen voor de een, was het verlies van de ander. Ik wist wat mijn vrienden en familie ging zeggen. Die Portugees daar in dat verre land, is niet echt een optie. Ga door met je eigen leven. 

En het was juist die Portugees waar ik me steeds beter bij voelde. Ik begon in te zien dat mijn vriend en ik als twee verkeerd gelegde puzzelstukjes aan elkaar waren gelegd. Het paste niet, maar we zaten inmiddels zo strak dat we met geweld uit elkaar getrokken moesten worden. Met urenlange gevechten en gemene opmerkingen. 

Ik praatte er met mijn nieuwe liefde over. Hij spoorde me aan om het uit te praten. Als de basis verkeerd is, kun je nooit een goede relatie opbouwen, zei hij altijd. Zijn wijsheid was verfrissend. Vooral dat hij me steunde de relatie op te bouwen met mijn vriend. Waar mijn vriend mijn stroom aan liefde wilde bedijken, accepteerde hij juist dat het soms eb was en soms vloed. En dat de liefde soms over alle randen klotst, op de schoot van andere mensen. Hij accepteerde een deel van mijzelf dat ik niet onder ogen wilde komen. 

Na acht maanden wist ik eindelijk wat ik moest doen. Ik ging bij mijn vriendje in Nederland weg. Opnieuw heb ik wekenlang gehuild van liefdesverdriet. In die tranen stond de naam van mijn ex, geschreven. Mijn nieuwe vlam droogde ze met zijn tissues. 

Het lijkt een ultiem verhaal over een vrije relatie. Van het kunnen delen van je partner met iemand anders. Dat is het niet. Ik geloof in relaties, in met zijn tweeën het leven aangaan. Om het mooie en het moeilijke pad hand in hand te bewandelen. Soms loop je op die reis vlak naast elkaar, soms heb je nog maar alleen een wijsvinger vast, maar altijd ben je met elkaar verbonden.

Dat wil ik met mijn Portugees. Omdat hij als geen ander weet dat je het hart niet mag ketenen. Dan wil het net als een jonge hond uitbreken. Maar als je hem loslaat, loopt hij als een trouwe viervoeter naast je. Van mijn vriendje mag ik mensen lief hebben. Ik hoef mijn liefde niet te isoleren. Daarom hou ik iedere dag meer van hem en wil ik bij hem blijven.

De documentaire With or Without You, een portret van twee vrouwen die met dezelfde man getrouwd waren, is nu online te zien.